Het prikkelbare darm syndroom, ook wel PDS genoemd, is een veelvoorkomende aandoening van het spijsverteringskanaal. Mensen met PDS hebben regelmatig last van buikpijn, een opgeblazen gevoel, gasvorming, winderigheid en verstoring van de stoelgang, zoals diarree of juist obstipatie. De klachten kunnen flink wisselen per dag en beïnvloeden je energie, je stemming en je levenskwaliteit.
Hoewel de darmen bij PDS geen zichtbare schade vertonen, zijn de klachten wel degelijk echt en ingrijpend. De oorzaak is niet altijd duidelijk, maar er zijn verschillende lichamelijke en psychologische factoren die meespelen.
Hoe ontstaat PDS?
PDS ontstaat meestal door een combinatie van verstoringen in het spijsverteringsstelsel en het zenuwstelsel. Vaak is er sprake van een verstoorde darmflora (dysbiose), waardoor de balans tussen goede en schadelijke bacteriën uit evenwicht raakt. Ook reageren de zenuwen in de darmwand overgevoelig op prikkels, wat de pijn verergert.
Daarnaast speelt de communicatie tussen de darmen en de hersenen via de nervus vagus een rol. Wanneer deze samenwerking niet goed verloopt, raakt de spijsvertering ontregeld. Langdurige stress of onverwerkt trauma kan deze verstoring versterken, net als hormonale schommelingen, vooral bij vrouwen.
Soms liggen er ook meer fysieke oorzaken aan de basis, zoals een verminderde maagfunctie, een verminderde alvleesklierfunctie, of een SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth), waarbij bacteriën zich op de verkeerde plek in de dunne darm ophopen.
Bij veel mensen ontstaat PDS na een darminfectie, maar het kan ook geleidelijk ontstaan of verergeren door jarenlange overbelasting van het spijsverteringssysteem.
PDS en fibromyalgie
Veel vrouwen met fibromyalgie hebben ook last van PDS. Beide aandoeningen hebben raakvlakken: een overgevoelig zenuwstelsel, een verhoogde stressgevoeligheid en vaak ook darmklachten. Dit komt doordat pijn- en prikkelverwerking bij fibromyalgie vaak verstoord is. Daardoor reageert ook het spijsverteringssysteem gevoeliger op voeding, stress of hormonale schommelingen.
Natuurlijke ondersteuning bij PDS
Een holistische aanpak helpt het lichaam om weer tot rust te komen. Voeding speelt daarin een sleutelrol. Sommige mensen hebben baat bij het low-FODMAP-dieet, terwijl anderen beter reageren op een vezelrijk en ontstekingsremmend voedingspatroon. Ook het herstellen van de darmflora met probiotica, het verminderen van stress, en het gebruik van spijsverteringsbevorderende kruiden kunnen verlichting geven.
Door de darmen stap voor stap te ondersteunen en het lichaam te helpen herstellen, ontstaat er weer ruimte voor rust, balans en energie.